Bruksizm najczęściej powoduje uszkodzenia zębów, ale często także jest przyczyną uczucia wzmożonego napięcia mięśni i deformacji twarzy (tzw. kwadratowa żuchwa), a nawet bólów głowy i szyi. Bywa, że zgrzytanie zębami, czyli niekontrolowane i nieświadome tarcie zębami o siebie i bolesne skurcze mięśni żwaczy są wyjątkowo bolesne. Często pacjenta w nocy budzi nagły ból promieniujący zazwyczaj z okolicy stawu skroniowo- żuchwowego w kierunku ucha i kości skroniowej i szyi. To mogą być objawy bruksizmu, który wiąże się z nadaktywnością mięśni żwaczy i trwa od wielu lat.
Bruksizm może występować u osób w każdym wieku, nawet u dzieci. Bardzo często zdarza się, że jest zbyt późno rozpoznawany, gdy dochodzi już do poważnego uszkodzenia zębów.
Podstawą jak zawsze jest zidentyfikowanie problemu. Niestety, bruksizm najczęściej jest dopiero rozpoznawany w gabinecie stomatologicznym, gdy lekarz dentysta już stwierdza uszkodzenia powstałe w uzębieniu w wyniku nadmiernego zaciskania zębów. Są jednak pewne symptomy, które wcześniej powinny zwrócić uwagę pacjenta:
-mimowolne zgrzytanie zębami, które najczęściej występuje podczas snu,
-uczucie nadmiernego napięcia mięśni twarzy w okolicy żuchwy,
-starcie powierzchni siecznych i skrócenie wysokości zębów.
Leczenie.
Na szczęście bruksizm można skutecznie leczyć bez obawy o zaburzenia żucia czy połykania.
Dlatego ważne jest, aby działać jak najszybciej, gdyż ignorowanie zgrzytania zębami może powodować zniszczenie zębów, zmiany w rysach twarzy, a nawet bóle głowy i kręgosłupa.
Najczęściej stosowanym sposobem leczenia bruksizmu jest leczenie ortodontyczne (zachowawcze), poprzez stosowanie specjalnych aparatów ortodontycznych czy nakładek, zapobiegających ścieraniu się powierzchni siecznych zębów.
Rzadziej stosowane jest natomiast leczenie przyczynowe, które zmniejsza napięcie mięśni żwaczy i całkowicie usuwa objawy bruksizmu na czas działania preparatu, przy czym można normalnie funkcjonować i nie zaburza to procesów żucia czy gryzienia. W tym celu stosuje się botoks podawany w odpowiednie partie mięśni żwaczy, co daje niemal natychmiastową ulgę pacjentowi z bruksizmem.
Toksyna Botulinowa typu A stosowana jest nie tylko do leczenia zmarszczek mimicznych, ale także służy do leczenia innych patologii, wynikających z nadmiernego skurczu innych mięśni twarzy i głowy, będącego przyczyną np. bruksizmu czy napadów migrenowego bólu głowy.
Najrzadziej leczenie bruksizmu uwzględnia ćwiczenia zmniejszające i normalizujące napięcie mięśni sterujących pracą żuchwy, naukę autorelaksacji i autoterapii oraz kierunkowe mobilizacje stawów skroniowo- żuchwowych (stosowane w gabinetach fizjoterapii).
Ważne jest wczesne rozpoznanie problemu i podjęcie właściwego leczenia jak najwcześniej. Opóźnienia w leczeniu bruksizmu mogą w przyszłości zaowocować poważnymi problemami z uzębieniem, co może być bardzo kosztowne w leczeniu.
Autor: Lek. Renata Florek-Szymańska
Chirurgia i Medycyna Estetyczna
,,Gabinet Laura”
Lublin, ul. Niecała 12/11A